Tüp mide ameliyatı (sleeve gastrektomi) gibi obezite cerrahisinden sonra hedeflenen kilo kaybını gerçekleştirmek için aşamalı diyet programı uygulanmalıdır.  Tüp mide ameliyatından sonra hastalarının beslenmesinde öncelikli gereksinimler arasında diyet aşamaları (berrak sıvı, sıvı, püre, yumuşak ve katı), protein alımı, sıvı gereksinimleri ve vitamin mineral takviyesi yer alır. Bu nedenle başlangıç aşamalarında önceliğimi protein, sıvı ve mikro besin ögeleri gereksinmelerini karşılamaktır.

Postoperatif beslenme başlanması ve süreci, bir diyetisyen ile düzenlenmelidir. Hastalar, cerrahi prosedürlerine uygun olan, aşamalı beslenme programı protokolüne uygun beslenme eğitimi almalıdır. 

Hastalar gün içinde az miktarlarda üç öğün almalı ve besinleri çok iyi çiğneyerek yutmalıdır. Katı diyete geçildiğinde günlük en az beş porsiyon taze sebze ve meyveyi içeren sağlıklı beslenme kurallarına uyulmalıdır. Protein alımı bireyseldir ve diyetisyen tarafından cinsiyete, yaşa ve ağırlığa göre planlanmalıdır. 

Berrak sıvı diyet sıklıkla postoperatif beslenmede ilk basamak olarak kullanılır. Şekersiz ya da düşük şekerli berrak sıvılar, sıvı, elektrolit ve kısıtlı miktarda enerji desteği sağlar ve cerrahi sonrası bağırsak aktivitesinin yenilenmesini destekler. Berrak sıvı diyette yer alan sıvılar vücut sıcaklığında olmalıdır.

 

Şekersiz ya da düşük şekerli sıvı diyetlere sıklıkla berrak diyetlerin ardından devam edilir. Sıvı diyetlerde süt, süt ürünleri, süt alternatifleri ve diğer çözünenleri içeren sıvılar yer almaktadır. Sıvı diyetler daha dokuludur ve yoğundur. Ek olarak protein desteği ile birlikte sıvı diyetler ile sağlanan enerji ve besin ögeleri cerrahi ağırlık kaybında olan hastanın gereksinimlerini yaklaşık olarak karşılamaktadır.

 Su 

 Yağsız et/tavuk suyu (et/tavuk suyundaki tuz, vücudun sıvıyı daha iyi tutmasını sağlayabilir) 

 Şekersiz meyveli içecekler 

 Kafeinsiz kahve, açık çay 

 Sulandırılmış meyve suyu (günde 120 ml su ile sulandırılmış maksimum 120 ml meyve suyu) 

 Yarım yağlı ya da yağsız süt 

 Soya sütü, badem sütü, pirinç sütü, laktozsuz süt, probiyotik süt içeceği 

 Az yağlı ya da yağsız yoğurt, probiyotik yoğurt 

 Yağsız peynir 

 Şekersiz jöle 

 Şekersiz düşük yağlı sütten puding

Bariyatrik cerrahide püre diyetleri puding ve ezilmiş patates yoğunluğunda olacak şekilde blenderize edilmiş ya da yeterli sıvı ile sıvılaştırılmış besinlerden oluşur. Omlet ve konserve balık (tuna ya da somon) gibi besinler püre diyeti ile uyumlu değildir. Püre diyeti postoperatif 2., 3. ve 4. haftalarda uygulanır.  Öncelikle proteinli besinler, sonra sebzeler ve meyveler, en son tahıllar tercih edilmelidir. Protein içecekleri dahil yaklaşık 1800 ml günlük sıvı tüketilmelidir ve su yemekler arası yavaş yavaş tüketilmelidir. Öğün sırasında sıvılardan kaçınılmalı ve yemek yedikten sonra 30 dakika sıvı tüketimi için beklenmelidir. Blenderize edilen ya da ezilen besinler sıvı/bebek besini kıvamında tutulmalıdır. Baharatlı, çok sıcak ya da çok soğuk besinlerden kaçınılmalıdır. Hangi besinin tolere edilebildiğinin iyi anlaşılması için bir öğünde sadece bir yeni besin denenmelidir.

Ezilmiş muz, şekersiz elma püresi, iyice blenderize olmuş %100 şeftali ya da armut suyu

Şekersiz jöle, şekersiz puding ve muhallebi, şekersiz ve düşük yağlı dondurma 

Bariyatrik cerrahide yumuşak diyetler minimum çiğneme gerektiren, dokusu değiştirilmiş besinlerden oluşur. Bu diyet bir geçiş diyetidir. Doğrama, öğütme, ezme ve püre yapma işlemlerini kapsar. Yumuşak diyetler operasyon sonrası 5., 6., 7. ve 8. haftalarda uygulanır.  Protein kaynaklı besinler ilk tüketilir. Akabinde sebzeler, meyveler ve sonra tahıllar tüketilmelidir. Günlük 1800 ml sıvı (protein sıvıları dahil) yemek öğünleri arası yavaş yavaş tüketilmelidir. Öğün sırasında sıvı tüketmekten kaçınılmalıdır. Yemek sonrası sıvı tüketimine devam etmek için 30 dakika beklenmelidir. Tüm besinler yumuşak olmalı ya da yumuşak kıvamda pişirilmelidir. Tüm besinlerin çok iyi çiğnenmesi gerekmektedir.

Öğütülmüş ya da kıyılmış yağsız sığır eti, kümes hayvanları, balık, yumurta, yağsız ya da az yağlı beyaz peynir (1 dilim), yağsız sade yoğurt, yağsız ya da %1 yağlı süt, probiyotik yoğurt, probiyotik içecek

Yulaf ezmesi, irmik, ezilmiş patates, fasulye, pirinç, makarna

Yağsız et/tavuk suyu, kremasız çorbalar, blenderize yumurtalı çorba (1/2 kase 3 g protein)

Su, kafeinsiz kahve, açık çay gibi 250ml’si 10 kaloriden az olan gazsız içecekler

Şekersiz jöle, şekersiz puding ve muhallebi, şekersiz ve düşük yağlı dondurma

Bariyatrik cerrahi sonrası standart diyete 9. haftada başlanır. Nemli yumuşak etler daha iyi tolere edilir. Hedef sıvı tüketimi günlük yaklaşık 1800 ml’dir. Öğünlerde sıvı tüketmekten kaçınmaya devam edilir ve öğün sonrası sıvı tüketimine devam etmek için 30 dakika beklenmelidir. Marul ve havuç gibi çiğ sebze tüketimine başlanabilir. Ancak salatalık gibi sert yüzeyli ve büyük tohumlu olan besinlerden kaçınılmalıdır. Besinler iyi tolere edilebilmeleri için hızlı tüketilmemeli ve çok iyi çiğnenmelidir. Ameliyattan üç ay sonra diyetin çeşitliliği arttırılabilir ve tüm besin gruplarındaki besinler tüketilebilir

Yağsız kırmızı et, tavuk, hindi, balık, yumurta, düşük yağlı/yağsız peynir

Havuç, yeşil fasulye, domates, ıspanak ve diğerleri, kabak, pancar, soğan, biber, brokoli, kuşkonmaz, patlıcan, karnıbahar

Elma, elma püresi, erik, armut, nektarin, üzüm, kiraz, muz, mandalina, çilek

Pirinç, patates, makarna, ekmek, mısır, kurubaklagiller,

Yarım yağlı süt, düşük yağlı/ yağsız yoğurt, düşük yağlı soya sütü, badem sütü, pirinç sütü, laktozsuz süt, probiyotik yoğurt-içecek

Tereyağ, bitkisel yağlar

• Ameliyat sonrası kilo geri alımı: Sleeve gastrektomi yapılan hastaları içeren bir derlemede ilk 2 yıl içinde olguların %5,7’sinin, 6 yıl içinde de %75,6’sının tekrar kilo aldığı bildirilmiştir. Bariyatrik cerrahi girişimi sonrası hastaların kilo almalarındaki en önemli etken obezitenin oluşmasında ve medikal tedavide temel olan yaşam tarzı değişikliğinin tam olarak gerçekleştirilememesidir. Olguların kilo almalarında beslenme sorunları önemli yer tutmaktadır.

Bariyatrik cerrahi sonrası yeniden kilo artışının engellenmesi için gerçekçi bir kilo verme hedefi belirlenmelidir ve hasta diyetisyen tarafından izlenmelidir. Hastaların düzenli ve uygun kontrolleri yapılmalıdır. Haftada en az 150 dakika egzersiz önerilmeli, yeme bozuklukları ve diğer psikiyatrik problemler için düzenli psikiyatri izlemi yapılmalıdır.