Hastalıkta Diyet Nedir?
İnsanın büyümesi ve sağlığı için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin bireyin gereksinimi kadar alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılmasına ‘Yeterli ve Dengeli Beslenme’ denir. Oysa beslenme karnını doyurmak gibi algılanmaktadır ve yaptığımız beslenme yanlışları kanser gibi rahatsızlıkların tetiklenmesine neden olabilir. Peki nedir bu yanlışlar?
1. Yüksek oranda yağlı beslenmek:
Özellikle görünmeyen yağların fazla tüketilmesi risk taşır. Et, süt, yoğurt gibi doğal ürünlerde bulunan yağlar kan kolesterol düzeyini artırdığı gibi akciğer, kolon, rektum, meme ve prostat kanseri için de risk oluşturur. Yanmış yağ tüketimi hem kanserojen maddelerin hem de bazı kanser ilerletici maddelerin alınması ile hem de vücutta hücrelere zarar veren serbest radikallerin alınması ile kanserojen etki gösterir. Bunun dışında sağlıklı olduğu bilinen zeytinyağı, ayçiçek, soya yağlarının da gereğinden fazla kullanımı kilo alımını artırdığı gibi olumsuz etkiler gösterir.
2. Sebze ve meyveden sınırlı beslenmek:
Sağlıklı bireylerin günlük vitamin ve mineral gereksinimler içi 3 - 4 porsiyon meyve, 2 - 3 porsiyon da sebze tüketmesi gerekir. Ayrıca A, C, E vitaminleri ile beta karoten, likopen, polifenoller gibi flavonoidler vb. antioksidant vitaminlerin ve bileşiklerin yetersiz alınması kanser riskini artırabilir.
3. Az posalı beslenmek:
Günlük lif ihtiyacı ortalama 25 - 30 gram kadardır. Türk toplumu ortalama 15 gr. kadar lif tüketmektedir. Diyet posası, kanser yapıcı veya kimyasal toksik bazı maddelerin bağırsaklardan atımını kolaylaştırarak kanser riskini azaltır. Günlük ihtiyacımız olan sebze – meyve tüketiminin yanında haftada en az 3 kez baklagiller tüketilmelidir. Ekmek seçimleri de tam buğday, çavdar, tam tahıllı ekmeklerden yana olmalıdır.
4. Yanlış Pişirme Yöntemleri:
Kızartma veya yüksek ısıda ızgara yöntemleri besinlerin vitamin - mineral değerlerinin kaybolmasına neden olduğu gibi kimyasal karsinojenlerin oluşmasına neden olur. Bu nedenle daha düşük ısıda fırın veya haşlama yöntemleri tercih edilmelidir.
5. Sigara ve Alkol:
Sigara ile birlikte alınan alkol ise kanser riskini birkaç kat artırmaktadır. Ayrıca alkol kanserden korunacak şekilde beslenmeyi de olumsuz etkilediğinden kanser riskini artıran maddeler arasında yer almaktadır.
6. Gıda Katkı Maddeleri:
Gıda katkı maddeleri besinin bileşimindeki besin öğelerinin kaybını önlemek, besin kalitesini ve sağlamlığını sürdürmek, besinin raf ömrünü uzatmak; tat, koku, yapı ve görünüşünü geliştirmek amaçları ile kullanılan, besinin yapısında bulunan veya kimyasal olarak yapılıp besine ilave edilen maddelerdir. Özellikle salam, sosis, sucuk gibi et ürünlerinin raf ömrünü uzatmak için koruyucu katkı maddesi olarak kullanılan nitrit ve nitrat tuzları, doğal veya yapay antioksidanlar, renk vericiler, yapay tatlandırıcılar dikkatli kullanılması gereken katkı maddeleridir.
